HİZMETLER

Atık su tesisatı evlerde ve iş bölgelerinde sarfedilen temiz suların tahliyesinin sağlandığı tesisatlardır. Genelde duvar yüzeyinden yürütülen tesisatın doğrusu zeminden döşenmesi ve meyil’li olmasıdır. Bu tesisat, kullanılmış suların kanalizasyon bölgesine tıkanmadan ulaştırılabilmesi amacıyla temiz su tesisatına göre daha büyük çaplı borular kullanılarak yapılmaktadır.

Atık suyun en kısa yoldan tahliye edilebilmesi amacıyla olası bulunduğunca kısa uzaklıkta ana tahliye borusuna bağlantısının yapılması lüzumir. Eğer tesisat uzun mesafeli ve yeterli meyil verilmeden yapılırsa kullanılmış atık sular borularda tıkanmalara ve kokulara sebebiyet verecektir.

Ekiplerimizin sahip bulunduğu bu tecrübeler, lüzum tesisatın yapımında ve lüzumse problemlerin teşhisinde hizmet alabilmek isteyen siz kıymetli müşterilerimize sunulmaktadır.

-Atık suları pis su ve yağmur suyu olarak ikiye

ayırmak olasıdür.

-Pis su tesisatı kent kanalizasyon şebekesine bağlanır.

-Yağmur suyu ise ayrı bir tesisatla toplanıp, kent

yağmur suyu kanalizasyonuna bağlanmalıdır. Fakat Türkiye’de pek çok yerde ayrı yağmur kanalı olmadığından, yağmur suyu tesisatının da kombine

sistem olarak pis su+yağmur suyu kanalizasyonuna

bağlanması söz konusudur. Pek çok programda ise

yağmur suyu açık araziye, bahçeye, sokak ve caddelere deşarj edilmektedir.

-Kombine drenaj sistemi yağmur suyu ile pis suyu

aynı kanalda birleştirir. Kombine sistemdeki yağmur

suyu, pis su arıtma tesislerinde büyük bir yük oluşturmaktadır. Bu yük, kuvvetli yağmurlarda tesisin bypass edilmesine ve atıkların işlenmeden direk  rezervuarlara deşarjına namacıyla olabilir. Bu namacıylale

kombine sistemler tercih edilmez ve bir çok yerde

yamur suyunun pis su kanalizasyonuna

balanmasna izin verilmez.

-Bina içersindeki pis su ve yağmur suyu hatları ayrı

hatlar biçiminde oluşturulmalıdır.Kombine sistem

bile kullanılıyor olsa,bu hatlar ya bina dışında

birleştirilmelidir ya da ayrı hatlar halunda

kanalizasyona bağlanmalıdır.

-Aşırı yüksek sıcaklıktaki atıklar(60 °C ve üzerindeki

sıcaklıktaki)drenaja direk  verilmemelidir.

Yüksek sıcaklık,borularda aşırı genleşme ve

büzüşmelere yol açarak zararlı neticelere namacıyla

olabilir.Boru birleşme noktaları açılabilir,

gevşeyebilir ya da tabakalı boru kopabilir.Kazan

blöfü,buhar egzozu,yoğuşma suyu vb.En az

60°C’ye soğutulduktan sonra drenaja bağlanmalıdır.

Pis su rögarları hava sızdırmazlığına sahip olmalı ve

havalandırılmalıdır.Ana pis su kanalizasyonu aşırı yüklenirse,bina

içerisine geri tepme tehlikesi vardır.Geri tepmeyi tedbirek ve pis suyun binayı basmasını tedbirek amacıyla,bina pis su hattının taşma düzeyinin altındaki tüm kullanım yerlerine geri tepme elemanı(cekvalf) monte edilmelidir.

Pis su tesisatı kanalizasyona bağlanmadan,eğer zararlı madde içeriyorsa, evvelce ayırıcılardan geçilerek temizlenir (örneğin yağ ayırıc,benzin ayırıcı vs.),

sonra kanalizasyona bağlanır.Yatay pis su borularına genel olarak akış tarafında bir eğim verilir.Böylece;

a)Doğal akış olası olur.

b)Çürümeye elverişli maddelerin yığılması ve suyunu kaybetmesi önlenir.

Yatay kanallardaki sürat en az 0,4 m/s ile 1 m/s arasında olmalıdır.Buna göre tesisatın bölümleri alttaki gibi sıralanabilir:

Bu kanal yeraltında döşeli olup,genellikle binadaki ön rögardan ya da bina sınırdan kent şebekesine kadar uzanır.Donmaya ve üzerinden trafik geçiyorsa basınca karşı tedbir alınmalıdır.

Bina altında gömülü pis su boru tesisatı (kanalı) olup,binadaki pis suyu toplayıp,bina dışı bağlantı hattına taşıyan borulardır.Dondan korunması amacıyla lüzumlu tedbirler alınmalıdır.Çoğunlukla 0,8 – 1,2 metre derinlikte gömülüdür. Temiz su bağlantı hatları kanalizasyondan en az 1 metre uzakta döşenmelidirler.

Yer üzerinde açıktan geride bıraktığımız hatlar olup,genellikle kat betonu altından ilerler. Temel etkilerinin dışındadır.

Dikey tesisat boruları olup çatı üzerinden havalandırılırlar.Bunlar pis suyu ya da yağmur suyunu alır,ana kanal ya da toplama hattına iletirler.Boru çapı en altta debinin en çok bulunduğu nokta amacıyla belirlenir ve hiç değiştirilmeden tüm katlarda aynı kesitte yükselir.Pis su kolonlarına kesinlikle yağmur suyu bağlanmamalıdır.Kolon boruları havalandırma

biçimine bağlı olarak hesaplanır.

Kolon hattına 87° çatal birleşme ile bağlanır.Böylece yatay olan bağlantı hatları 3° akış tarafında eğime sahiptir.Bağlantı hatları tek bir gereci kolona bağlıyorsa,buna tekil ya da özel bağlantı borusu hattı denir.Eğer birkaç gereci toplayarak kolona bağlıyorsa müşterek bağlantı hattı adı verilir.

Kolonların temizlenebilmesi ve denetimu amacıyla bodrum kat döşemesinin aşağı yukarı 30-50 cm üzerinde (ya da yatay boruya geçişten aşağı yukarı 1 metre yukarıda) düşey kolon borusu üzerinde temizleme kapakları monte edilmelidir.Daha sonra gene ifade edileceği gibi,ayrıca,döşeme altı yatay tesisatta yön değiştirmeden evvelce kuru rögar(temizleme kapağı) oluşturmalı ya da yön değiştirmeler yaş rögarlar yardımı ile yapılmalıdır.Uzun düz geçişlerde de yatay ana tesisatta rögar kullanılmalıdır.Temizleme kapakları gaz ve su sızdırmaz olmalıdır.

Pis su tesisatının havalanmasını temin ederler.İlgili bölgede geniş olarak anlatılmışlardır.

Yağmur Suyu Kolonları

Çoğunlukla bina dışından inerler.Toplanan yağmur suyunu,yağmur suyu giderine bahçeye,ya da yola ulaştırırlar.

Eğer kent kanalizasyon şebekesi seviyesi,binadaki en düşük seviyeli kullanım yerinden daha yüksekte ise,binada en alt civarda (bodrumda) bir pis su çukuru oluşturulur.Kanalizasyon düzeyinin üzerinde toplanan pis sular,direk  kanalizasyona natural

akışla akacak şekilde bağlanır.Daha alt civardaki pis sular ise,çukurda toplanır ve buradan kanalizasyona pompa ile basılır.

1-İlgili mahalli yönetimin kanalizasyon yönetimi ile ilişki kurarak;yağmur suyu, pis su ya da entegre kanalizasyon şebekesinin bulunup bulunmadığı belirlenmelidir.Tüm elverişli kanalizasyonlar amacıyla;yerleri, kapasite ve derinliklerini gösteren resimler sağlanmalı;kanalizasyon bağlantıları ile alakalı yasa,yönetmelik ve yerine getirilmesi lüzumen hususlar belirlenmelidir.

2-Binalarda yağmur ve pis suyun entegre boru tesisatına göre tasarlanması ideal olmayıp,yağmur ve pis su tesisatı tümüyle birbirinden bağımsız olarak döşenmeli ve ayrı ayrı kanalizasyon şebekesine bağlanmalıdır.

3-Çiftli pis su pompası ya da enjektörlerinden en az bir grup,olasıse bina güven elektrik şebekesinden enerji alacak biçimde bağlanmalıdır.Sabit bir drenaj miktarının kritik bulunduğu ve güven elektrik tesisatının (generatör) bulunmaması halunda dizel motoru ile çalışan üçüncü bir pis su pompası kullanılmalıdır.

4-Boşaltma lüzumtiren POMPA ekipmanlarına imkân oranında yakın yerlerde yer süzgeci bulunmalı ve boşaltma tesisatı oluşturulmalıdır.

5-Pis su boruları,mutfakların,yemek hazırlama,yemek servisi ya da gıda maddelerinin depolandığı alanların tavanlarından geçirilmemelidir.

6-Sistemin temizlenmesine lüzum gösteren yerlerde yeteri kadar temizleme kapağı yerleştirilmeli,tüm temizleme kapakları projede gösterilmelidir. Gömme boruları temizleme kapağı olan yerde açığa alabilmek;ya da asma tavanlardan geride bıraktığımız boru tesisatında tespit edilen temizleme kapaklarını,üst kat döşemesindeki kapak plakasına kadar uzatmak yerinde olur.

7-Çatıdaki yer süzgeçleri ve havalandırma bacaları;doğru fonksiyon görebilmeleri amacıyla çatıdaki korkuluk duvarları ve bacaların 0,30 – 0,40 m uzağına yerleştirilmeli,havalandırma boruları en az 100 mm yapılmalıdır.

8-Isıtılmamış alanlardan geride bıraktığımız ve aksi durumda donma tehlikesine maruz kalacak olan borular yaltlmaldr.

1- Tüm çatIlar, balkonlar, teraslar vb. yerler natural akışla kent pis su şebekesine ya da diğer bir atık su sistemine boşaltılmalıdır.

2- Tüm site içi yollar ve kaldırımlar rögarlara natural akışla boşalmalıdır.

3- Çatıdaki boşaltma ağızları bazı hallarda mimar doğrultusundan yerleştirilir. Bu durumda çatı boşaltma elemanları fonksiyon görebilmeleri tarafından denetim edilmelidir. Balkon, gölgelik gibi yerlerde bu hal son derece önemlidir. İdeal yerleri dörtte bir noktalardır. Boşaltma elemanlarından kolonlara ve ana hatlara oluşturulan bağlantılar imkânlı en kısa uzunlukta olmalıdırlar. Yüksek binalarda üst kat tavanlarında daha çok yatay boru kullanılarak kolon sayısı azaltılmalıdır.

4- Garaj sularının drenajı amacıyla öngörülen pis su çukurları sızdırmaz ve havalandırmalı düşünülmelidir.

5- Garaj suları yakındaki bir dereye ya da göle gönderiliyorsa, giriş noktasında yağ ayırıcı bulunmalıdır.

6- Geri akış olasılülüğü tespit edilen yerlerde ters-akış valfi konulmalıdır.

7- İç mahaller ve geçit yolları amacıyla boşaltma süzgeçleri kullanılmalı ve şunlar sifonlu tip olmalıdır.

1- On’dan çok katlı binalarda, bodrum kattaki aparey bağlantıları natural akışlı sisteme değil ejektör sistemine bağlanmalıdır.

2- Yirmi kattan çok olan binalarda, ikinci ve üçüncü kattaki sıhhi tesisat apareyleri her biri ana kolona bağımsız olarak bağlanan alt kolonlara bağlanmalıdır.

3- Üst ve alt katları ara katlara göre değişik yerleşime sahip binalarda (genellikle üstte ve altta birbirinden çok değişik kolon ve bağlantı yerlerine

lüzum gösteren)drenaj sistemini iki ayrı zonda düşünmek lüzumir, Birincisi üst kattaki apareylerin toplanarak sokaktaki pis su şebekesine bağımsız olarak verilmesini gerçekleştiren sistem, öteki ise, alt katlardaki apareylerin boşaltıldığı, havalık tesisatı olan ve alakalı zonun tavanından geçerek şebekeye bağlanan sistem. Bu program kolon çaplarının aşırı büyümesine ve alt kolon bağlantılarına yol açmayacaktır.

4- Apareylerin gelişi güzel dağıtıldığı bir binada, kolonların, kolon kalitesini kaybettiği bir noktaya kadar kıvrılması eğilimi vardır. Oysa kolonlar, binada imkân oranında kıvrımsız ve düz biçimde geçirilmeli, yalnızca mimariden kaynaklanan namacıylalerle en az  sayıda dirsekle döşenmeli, aparey kümeleri branşmanlarla bu kolonlara bağlanmalıdır.

5- Çoğunlukla alttaki yerlerde yer süzgeci uygulanmalıdır:

a) Pompalara, soğutma kompresörlerine, hava kompresörlerine, vakum pompalarına, kazanlara, su ısıtıcılarına ve klima ekipmanına yakın yerlerde

b) Mutfaklarda, otomatik bulaşık makineleri, büyük buzdolapları ve buharlı tencerelere yakın yerlerde ve diğer lüzumlu yerlerde

c) Tuvaletlerde yalnızca mimar ve iş sahibinin talep etmesi halunda uygulanmalıdır.

1- Garaj alanlarInI, arabalardan akan suyu boşaltacak, sprinkler yangın suyunu alabilecek, yerlerin hortumla yıkanmasına imkân verecek kapasitede boşaltma elemanları ile donatmak lüzumir.

2- Garaj boşaltma süzgeçleri; pis su şebekesi ya da

pis su çukuruna bağlanmadan evvelce bir yağ ayırıcıya bağlanmalıdır.

3- Garajdaki yer süzgeçleri, ısıtılmayan ya da dış mahal garajlarında sökülebilir çökeltme kova ve cepleriyle donatılmalıdır.

4- Garaja giriş ve çıkış amacıyla sarfedilen rampaların girişinde ve alt evresinde rampanın tam genişliğini amacıylae alan ızgaralı hendek türü boşaltma kanalları kullanılır. Izgaralı boşaltma elemanları mimarın seçimine göre bölmeli dökme demir ya da beton kanallı, demir ızgaralı cinsten olabilir.

5- Döşemedeki boşaltma süzgeçleri, hortumla yıkanması halunda akışın kendi kendine gerçekleşeceği biçimde ve mimar doğrultusundan ön görülmüş olan eğimle döşenmelidir.

6- Garaj boşaltma süzgeçleri en az  100 mm genelinde seçilmelidir.

7- En düşük civardaki iki ya da daha çok boşaltma süzgecini toplayan yatay tesisat 2 süzgeç amacıyla en az 125 mm, üç ve daha çok boşaltma amacıyla 150 mm seçilmelidir.

Pis ve pis sularda ve şunları taşıyan borularda sağlığa zararlı ve rahatsız edici gazlar ve kokular bulunur. Bu gazların hayat mahallerine sızmalarının önüne geçilmesi lüzumludir. Bu namacıylale pis su tesisatında, su akıtılan tüm sıhhi tesisat gereçlerinde sifon kullanılır. Çeşitli tip sifonlar mevcuttur. Sifonun temel fonksiyoni, içersinde barındırdığı belirli yükseklikteki su kolonu doğrultusunda gerçekleştirilir. Sifondaki su kolonu,pis su borularındaki gazları ve kokuları hayat mahallerinden izole eder.

Diğer bir anlatımla, pis su, pis su borularındaki kokuların hayat mahallerine sızması sifondaki bu su perdesi doğrultusundan önlenir. Bir sifonun başarılı bir şekilde çalışmaya devam yapabilmesi amacıyla sifondaki bu su, muhafaza edilmelidir. Sifondaki su tabakasının yüksekliği normal durumda 50 – 100 mm olur. 50 mm yüksekliktekiler normal sifon 100 mm yüksekliktekiler derin sifon olarak adlandırılır.

Pis ve pis su borularının havalandırması amacıyla detaylı tip

çözümler mevcuttur. Havalandırma sistemleri alttaki gibi sınıflandırılmıştır.

Bu sistem ülkemizde en süregelen olarak sarfedilen havalandırma yöntemidir. Pis su kolonlarının her biri ayrı ayrı ya da birkaç kolon birleştirilerek, aynı çapta çatı üstüne kadar uzatılır ve havalandırma bu tür sağlanır. Pis su boru çapları su ve havanın müşterek akışına imkân vermek amacıyla, bağımsız havalandırma boruları olan sistemlere göre daha büyüktür. En kolay ve en ucuz havalandırma sistemi olup, özel hallerde yetersiz kalr.

Dizi halundaki çok sayıda kullanım yeri bağlantı hattının havalandırılması amacıyla bir diğer çözüm de burada bağlantı hattı sonu bir müşterek havalık borusu ile gene pis su kolonuna bağlanır. Pis su kolonu gene aynı çapta çatı üstüne uzatılmıştır. Müşterek havalandırma borusu yatay bağlantı borusuna son kullanma yerinden ya da son iki kullanma yeri arasından bağlanır. Eğer dizi halundaki kullanma yeri sayısı 8’den çok ise, müşterek havalandırma borusuna ayrıca bir yardımcı havalandırma borusu kullanmakta fayda vardır. Burada temel olarak ana kolonla havalandırma yapılmakta, fakat dizi halundaki kullanım yerleri amacıyla de çözüm getirilmektedir.

(1) Tüm pis sular kesintisiz olarak, sağlığa zarar vermeyecek ve etrafı rahatsız etmeyecek şekilde her türlü koku ve gazların pis su borusundan binaya girişini engel olarak bina dışına aktarılmalıdır.

(2) Kat boruları olası mertebe kısa tutulmalı ve boru birleşimleri, suyun akışını kolayleştirecek şekilde yapılmalıdır.

(3) Kolon ile ana boru birleşiminde 90 derece‘lik birleşim yatay borudaki akımı güçleştirir  ve katı cisimlerin boru içersinde birikip tıkanıklık yapmasına sebep olur. Bu sebeple bu tür birleşim bölgelerinde 45 derece’lik çatal kullanmak lüzummektedir.

(4) Klozetlerin ve alaturka helâ taşlarının pis su ile birleştiği yerlerde kesinlikle özel sızdırmazlık gerçekleştiren adaptörler (KADA) kullanılmalıdır.

(5) Bina altına döşenecek ana borular, en kısa yoldan bina dışına çıkartılmalıdır.

(6) Her kolonda, erişilebilecek bir mesafeye temizleme kapağı konulmalı ve yatay borulara % 2-3 arası eğim kesinlikle verilmelidir.

(7) Beton döşeme üstüne döşenen boruların altı ve yanları ince kumla doldurulmalı ve inşaat boyunca sert cisimlerden korunmalıdır.

(8) Tesisat, dayanıklı ve elastik olmalı, yapının uzama, gerilme vb. gibi statik hareketlerinden zarar görmeyecek şekilde döşenmelidir.